Stopića pećina

Stopića pećina je jedna od najznamenitijih pećina u Srbiji. Nalazi se između sela Trnava i Rožanstva, oko 250 km od Beograda, 30 km od Užica i 19 km Od turističkog centra Zlatibora. Iznad pećine prolazi put Zlatibor-Sirogojno, od koga je uređena prilazna staza do same pećine.

Stopića pećina je rečna pećina, jer kroz nju protiče Trnavski potok. Pećina ima impresivni ulazni otvor 35 metara širok i 18 metara visok. Stopića pećina je, bez svog najmlađeg sistema, dugačka 1.691,5 metara, površine je oko 7.911,5 m² i ima zapreminu od preko 120.000 m³. Ulaz u pećinu se nalazi na 711,18 metara nadmorske visine.

Pećinu čini pet celina:

• Svetla dvorana,
• Tamna dvorana,
• Velika sala sa kadama,
• Kanal sa kadama i
• Rečni kanal.

Krečnjački sloj u pećini datira iz perioda trijasa i debeo je preko 100 m Iako nije naročito bogata pećinskim ukrasima ima bigrene pećinske kade, koje se svojom veličinom i dubinom (neke i do sedam metara) izdvajaju od drugih u Srbiji. Bigrene kade su udubljenja oivičena kamenim zidovima, vijugavim, rumenkastim naborima u kojima se nakuplja voda i kaskadno se preliva stvarajući  slapove i upravo one predstavljaju zaštitni znak pećine. Na zidovima ove pećine postoje oblici koji liče na razne životinje (slona) i različite predmete.

Pećina je dobila ime po zaseoku Stopići, a prve pisane podatke o njoj nalazimo u Zapisniku Srpskog geološkog društva iz 1901. godine, dok je prva speleološka istraživanja obavio naš veliki istraživač i tvorac naučne speleologije, čuveni Jovan Cvijić.

Turistički deo pećine ima nekoliko atraktivnih elemenata, kao što su: prostrani ulaz, otvori na tavanici (dugure), siparska kupa „Pseće groblje“, vodopad „Izvor života“ i  već pomenuti niz bigrenih kada.

U rečnom kanalu pri većim vodama formira se jedinstven vodopad visine 9,44 m koji je simbolično nazvan „Izvor života“.

Za turističke posete je uređena 2009. godine i tom prilikom je uređeno oko 250 metara staza. Poslednjih godina dosta se radilo na njenom uređenju tako da su napravljen staze sa platformama ispred vodopada i iznad kada, ove godine uređen je i kanal sa kadama. Uređenjem ovog kanala posetiocima se omogućilo da vide čitav pojas na kojem se nalaze kade, od početka do kraja u dužini od 80 metara, sa čim se i dužina uređenih staza povećala na 330 metara.

U kanalu sa kadama pored staze napravljene su i dve platforme. Sa jedne od platformi se može videti i najdublja kada u pećini dubine 7,2 metra u koju je uronjen stalaktit dužine preko 6,5 metara.

U rečnom kanalu postoji vir, ispod koga nastaje bigreni tobogan, koji prelazi u bigrene kaskade, između kojih su bigrene kade i „džinovski lonci“. Voda se sliva niz kaskade, stvarajući slapove, pri malim vodama, dok se pri većim vodama formira jedinstven vodopad, čija je visina 9,44 m. Od zaglušujućeg huka vode ne može se čuti sagovornik. Kao sa neba sručuje se zapenušana vodena masa, od kapljica treperi vazduh, a sa mokrih zidova bije hladnoća, a posetioca obuzima jeza u mrklom mraku ove pećine. Uprkos jezi, vodopad je nazvan „Izvor života“.

Ovu zlatiborsku atrakciju možete posetiti tokom cele godine, svakog dana, u okviru radnog vremena pećine.